Wprowadzenie glikokortykosteroidów wziewnych (GKSw) było przełomem w leczeniu astmy i pozwoliło na ograniczenie działań niepożądanych glikokortykosteroidoterapii systemowej. Ze względu na częste współistnienie astmy z alergicznym nieżytem nosa wielu chorych stosuje jednocześnie GKSw i donosowe (GKSn). Bezpieczeństwo systemowe terapii GKSw i GKSn zostało udowodnione w licznych badaniach z randomizacją. Pomimo to opisy przypadków wskazują na możliwość wystąpienia niepożądanych objawów ogólnoustrojowych u pacjentów stosujących te leki.
Jednym z możliwych ogólnoustrojowych działań niepożądanych glikokortykosteroidów miejscowych jest zahamowanie funkcji wydzielniczej kory nadnerczy poprzez supresję wydzielania kortykotropiny przez przysadkę. Może to doprowadzić do wtórnej niedoczynności nadnerczy – stanu potencjalnie zagrażającego życiu. W artykule omówiono objawy ostrej i przewlekłej wtórnej niedoczynności nadnerczy oraz zagadnienie subklinicznej niedoczynności nadnerczy.
Artykuł omawia zagadnienie wpływu GKSw i GKSn na funkcję nadnerczy ze szczególnym uwzględnieniem wyników badań, oceniających efekt jednoczesnego stosowania tych leków. Przedstawione zostały właściwości farmakokinetyczne i farmakodynamiczne miejscowych glikokortykosteroidów, mające znaczenie dla biodostępności systemowej tych leków i związanych z nią potencjalnych działań niepożądanych. Podsumowano także wyniki badań, mówiących o nieprawidłowej funkcji osi podwzgórze- przysadka-nadnercza u pacjentów z alergią.
W artykule zaprezentowano możliwości ograniczenia ryzyka wystąpienia powikłań glikokortykosteroidoterapii miejscowej oraz wskazania do profilaktycznych badań w kierunku niedoczynności nadnerczy u chorych w trakcie leczenia GKSw