Home
Aktualny numer
Archiwum
Redakcja
Informacje dla autorów
Recenzenzowanie prac
Indeksowanie czasopisma
Dla sponsorów
Kontakt
Tom 24. nr 2
Czerwiec 2019
Uciążliwość niekłujących muchówek Chironomidae dla akwarystów i w naturalnym środowisku
(streszczenie)
Maria Grzybkowska
Celem obecnego artykułu jest przedstawienie jeszcze jednej rodziny owadów,
stosunkowo mało znanej, ale pospolitej w środowisku; wywołuje
ona alergie wśród ludzi o bardzo specyficznych zainteresowaniach czy
hobby. Chodzi o muchówki z rodziny ochotkowatych (Chironomidae).
Zasadniczo nie powinny one mieć kontaktu z człowiekiem, ale na skutek
eutrofizacji wód i występujących w nich deficytów tlenowych stały
się bardzo liczne; dominację ułatwia im wysoka zawartość hemoglobiny
w larwach. Ze względu na liczną obecność we wszystkich typach wód
słodkich (podstawowy element pokarmu bezkręgowców i kręgowców)
Chironomidae, zaczęły być pozyskiwane w terenie (rzadziej hodowane)
i, po uprzednim wysuszeniu i zmieleniu, wykorzystywane przez akwarystów
do karmienia ryb. Wkrótce okazało się, że sproszkowana hemoglobina
larw, ale o średnicy cząstek poniżej 10 μm, może być przyczyną
uczuleń zarówno samych hodowców jak i pracowników zatrudnionych
przy wytwarzaniu z nich pokarmu (alergie akwarystów).
Wysokie zagęszczenie larw w zeutrofizowanych wodach kończy się
masowym wylotem imagines, których samce tworzą rójki - chmury
owadów unoszące się nad zbiornikami i terenami do nich przyległymi.
Szczególnie nagłośniona jest ich uciążliwość na Florydzie, w Japonii
i Wenecji. I głównie na tych terenach pojawiła się obawa, czy dorosłe,
niekłujące owady, mogą być źródłem biologicznie czynnych składników
wywołujących alergie. Niektórzy badacze twierdzą, że nie może
to być hemoglobina, ponieważ w czasie przepoczwarzenia osobnika
zachodzi jej enzymatyczna degradacja; inni z kolei sądzą, że proces
rozkładu hemoglobiny nie u wszystkich gatunków jest doskonały,
a wyrzucana z młodych dorosłych organizmów wydalina (meconium)
zawiera związek i/lub produkty jego rozkładu i one mogą być przyczyną
uczuleń. Uczulać mogą także elementy nabłonka gubione przez
osobniki unoszące się w powietrzu takie jak łuski, szczeciny itp.
Słowa kluczowe: niekłujące owady, hemoglobina, alergie akwarystów,
alergie środowiskowe
Prawa autorskie: Wszelkie prawa autorskie (w tym prawo do wydawania drukiem, na nośnikach elektronicznych oraz w Internecie)
są zarezerwowane dla Oficyny Wydawniczej Mediton. Artykuły ani ich fragmenty nie mogą być kopiowane i rozpowszechniane
w żadnej formie (tradycyjnej czy elektronicznej) bez uzyskania pisemnej zgody Wydawcy.
